Hầm biogas được coi là một giải pháp bền vững và tiết kiệm năng lượng để sản xuất khí sinh học từ chất thải hữu cơ. Tuy nhiên, trước khi quyết định xây dựng một hầm biogas, việc hiểu rõ Chi phí làm hầm biogas là điều cần thiết. Bài viết này sẽ phân tích, so sánh giá thành và đề xuất những cách tối ưu hóa chi phí xây dựng hầm biogas.
Biogas đã được sử dụng từ lâu trên toàn thế giới. Ở Việt Nam, biogas cũng đã được áp dụng rộng rãi trên khắp đất nước và bà con không còn xa lạ với các loại hầm biogas nữa. Chính phủ của chúng ta đang khuyến khích người nông dân xây dựng bể biogas tại từng gia đình.
Bài viết dưới đây sẽ giới thiệu cách làm hầm biogas cải tiến chi phí thấp và chi phí xây dựng hầm biogas để mọi người có thể lựa chọn phương án tốt nhất cho gia đình của mình.
I. Chi phí xây dựng hầm biogas
Nội dung bài viết
Phần cải tiến của thiết kế hầm biogas bao gồm 3 phần chính liên kết với nhau và có các chức năng như sau.
- Ngăn trộn giúp khuấy đều phân động vật, rác hữu cơ và nước trước khi chúng được đưa vào bể yếm khí.
- Bể yếm khí được sử dụng để phân hủy và lên men một hỗn hợp đưa vào từ ngăn trộn. Trong bể này, sinh ra khí biogas và đẩy phân và cặn bã từ đáy bể lên bể áp lực.
- Bể chứa áp lực có chức năng chính là giữ phân và cặn bã. Khi sử dụng khí sinh học để đun nấu, phân và cặn bã sẽ được đẩy vào bể và đẩy khí ra. Khi lượng phân vượt quá dung tích của bể, phân sẽ được đẩy ra ngoài. Phần thừa này có thể được sử dụng cho việc cho cá ăn hoặc làm phân bón.
Khi cải tiến thiết kế bể biogas, cần xem xét một số yếu tố quan trọng liên quan đến chất lượng và khả năng sinh khí.
- Bể phải đặc biệt kín khí
- Nhiệt độ tối ưu duy trì trong bể từ 30 -35 độ
- pH đạt 6,8 -7
- Phải pha loãng phân đầu vào
- Thời gian lưu trữ tối ưu từ 30 -60 ngày
- Tuyệt đối không đổ các hóa chất như: thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu, kháng sinh, xà phòng… vào hầm sẽ gây chết vi sinh vật kị khí phân hủy chất hữu cơ tạo ra khí biogas
Xây dựng bể biogas cải tiến
Bể biogas được cải tiến có hình dạng giống cầu, với độ dày tường tối thiểu là 5cm, gồm 3 lớp vật liệu là xi măng, gạch và xi măng phủ bên ngoài. Tất cả các vật liệu sử dụng trong việc xây dựng bể biogas phải là những vật liệu bền và chịu nhiệt tốt. Đặc biệt, cần lót thêm một lớp phủ ở mặt dưới trước khi xây dựng bể. Bể nên được xây chìm xuống đất ít nhất 1/3 chiều cao của nó để đảm bảo an toàn cho bể và người sử dụng.
Dưới đây là sự tổng hợp về chi phí và cách cải tiến giá rẻ để xây dựng một hầm biogas, kèm theo công thức tính thể tích chuẩn nhất. Hy vọng mọi người có thể tự xây dựng một bể biogas cho gia đình của mình, góp phần bảo vệ môi trường, sử dụng khí sạch để nấu ăn và tiết kiệm năng lượng cho gia đình.
Hầm biogas đã được cải tiến thành dạng hình cầu và có độ dày tường tối thiểu là 5cm. Nó gồm 3 lớp vật liệu: xi măng, gạch và xi măng phủ ngoài. Tất cả các vật liệu xây dựng hầm biogas phải có khả năng chịu lực và chịu nhiệt tốt. Trước khi xây hầm, cần lót một lớp phủ phía dưới. Để đảm bảo an toàn cho hầm và người sử dụng, hầm biogas nên được xây sâu ít nhất 1/3 xuống mặt đất..
Chi phí xây dựng hầm biogas bao gồm các yếu tố như vật liệu xây dựng, công lao động, thiết bị và công nghệ. Để có cái nhìn tổng quan về số tiền cần đầu tư, ta cần phân tích chi tiết từng khoản chi phí này.
a) Vật liệu xây dựng
Vật liệu xây dựng hầm biogas có thể bao gồm xi măng, cát, đá, thép và vật liệu cách nhiệt. Giá của các vật liệu này có thể thay đổi tùy thuộc vào khu vực và chất lượng. Ví dụ, giá xi măng và thép có thể dao động theo biến động thị trường xây dựng. Để tính toán chi phí vật liệu xây dựng, ta cần xác định dung tích hầm biogas và hiện diện giá của từng loại vật liệu trong khu vực.
b) Công lao động
Chi phí công lao động là một yếu tố quan trọng trong việc xây dựng hầm biogas. Nó bao gồm tiền công cho các công nhân tham gia thi công, giám sát viên và kỹ sư. Số lượng công nhân và thời gian thi công sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí này. Để tối ưu hóa chi phí, cần xác định số lượng công nhân và thời gian thi công phù hợp.
c) Thiết bị và công nghệ
Thiết bị và công nghệ là một phần quan trọng trong hầm biogas. Chúng bao gồm hệ thống khử mùi, hệ thống tạo khí, bơm, hệ thống điều khiển và cảm biến. Giá thành của các thiết bị này có thể khác nhau tùy thuộc vào thương hiệu và chất lượng. Để tính toán chi phí thiết bị, ta cần xác định dung tích hầm biogas và ước lượng giá của từng loại thiết bị.
II. Phân tích chi phí làm hầm biogas
Hiện tại, có hai loại hầm biogas được sử dụng rộng rãi nhất là hầm biogas cải tiến (xây bằng gạch) và hầm biogas composite.
- Bể biogas được nâng cấp này là một loại bể có chi phí xây dựng thấp vì luôn sẵn có nguyên liệu và nhân công. Chi phí xây dựng hầm biogas này khoảng từ 9 đến 10 triệu.
- Bể biogas composite này có giá cao hơn, từ 10 – 15 triệu đồng. Nguyên nhân khiến cho giá thành cao đến vậy là do nguyên liệu được sử dụng có giá cao. Bể được làm bằng các vật liệu chịu nhiệt, có thể hoạt động trong điều kiện khắc nghiệt và đảm bảo hiệu suất, chất lượng và an toàn như sợi thủy tinh, sợi bazan, sợi hữu cơ, sợi cacbon…
Việc phân tích chi phí làm hầm biogas giúp ta hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến chi phí và đưa ra những quyết định thông minh trong việc đầu tư. Dưới đây là một số yếu tố cần được xem xét:
a) Kích thước hầm biogas
Kích thước hầm biogas có ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí xây dựng. Hầm biogas lớn hơn sẽ yêu cầu sử dụng thêm vật liệu xây dựng và công lao động để hoàn thành. Điều này có thể tăng chi phí xây dựng. Tuy nhiên, hầm biogas lớn cũng có thể sản xuất khí sinh học nhiều hơn, đồng nghĩa với lợi ích kinh tế lâu dài.
b) Loại chất thải
Loại chất thải được sử dụng trong hầm biogas sẽ ảnh hưởng đến hiệu suất và chi phí. Chất thải hữu cơ như phân gia súc, rác thải hữu cơ từ nhà hàng hoặc nhà máy chế biến thực phẩm được coi là lý tưởng để sản xuất khí sinh học. Sử dụng chất thải có sẵn và giá cả phải chăng giúp giảm chi phí nhập khẩu hoặc mua chất liệu.
c) Công nghệ và thiết bị
Sự lựa chọn công nghệ và thiết bị phù hợp cũng ảnh hưởng đáng kể đến chi phí làm hầm biogas. Công nghệ tiên tiến hơn có thể có giá cao hơn ban đầu, nhưng lại mang lại hiệu suất cao hơn và tiết kiệm năng lượng trong quá trình vận hành. Tuy nhiên, cần xem xét kỹ càng để đảm bảo rằng sự đầu tư này đáng giá với lợi ích kinh tế dài hạn.
III. So sánh giá thành hầm biogas
Hầm biogas là một hệ thống tự động đóng kín, hoạt động dựa trên quá trình phân hủy chất thải hữu cơ từ vật nuôi và chất thải hữu cơ bằng việc lên men trong một môi trường không khí hóa. Quá trình này tạo ra khí biogas. Khí biogas sẽ đẩy chất thải vào hố áp suất và ống nạp chất liệu. Sau khi van mở, chất thải sẽ đẩy khí thoát ra để sử dụng cho nấu ăn.
Tại nhiều địa phương, ngoài phân gia súc như phân bò, phân heo, người ta còn sử dụng các phụ phẩm hữu cơ từ nông nghiệp như thân và lá cây, cỏ, rau, xơ dừa để lên men thành biogas. Trước khi cho vào hố, người dân phải cắt nhỏ các loại vật liệu này để tạo ra hiệu suất sản xuất khí tối ưu.
Nếu hố có dung tích lớn và lượng chất thải hữu cơ lớn, người dân có thể sử dụng máy xay để giúp nghiền nhuyễn nguyên liệu trước khi đưa vào hố biogas, giúp tiết kiệm thời gian, chi phí và công sức lao động, cũng như tạo ra nhiều biogas chất lượng cao nhất.
Để xây dựng một bể biogas, bà con cần hiểu về hệ thống biogas và có khả năng tính toán phù hợp dựa trên điều kiện thực tế.
Tùy vào số lượng chất thải đổ vào hầm biogas, khí sinh ra sẽ thay đổi. Trung bình, 1 kg phân bò tạo ra từ 20 đến 35 lít khí biogas, trong khi 1 kg phân lợn tạo ra từ 40 đến 50 lít khí biogas.
So sánh giá thành giữa các hầm biogas khác nhau có thể giúp chọn ra phương án tối ưu cho nhu cầu và ngân sách của bạn. Dưới đây là một số yếu tố cần xem xét khi so sánh:
a) Hiệu suất sản xuất khí sinh học
Hiệu suất sản xuất khí sinh học là một yếu tố quan trọng. Hầm biogas có hiệu suất cao sẽ tạo ra nhiều khí sinh học hơn từ cùng lượng chất thải so với hầm biogas có hiệu suất thấp. Điều này có thể ảnh hưởng đến chi phí sản xuất khí sinh học và lợi nhuận từ việc tiêu thụ hoặc bán khí này.
b) Thời gian hoàn vốn
Thời gian hoàn vốn là thời gian cần thiết để thu hồi tổng số tiền đã đầu tư vào hầm biogas thông qua lợi nhuận thu được từ sản xuất khí sinh học. So sánh thời gian hoàn vốn giữa các phương án xây dựng hầm biogas khác nhau sẽ giúp bạn đưa ra quyết định tài chính sáng suốt.
IV. Ưu điểm và nhược điểm của hầm biogas
Hầm biogas có nhiều ưu điểm và nhược điểm cần được xem xét trước khi đầu tư:
a) Ưu điểm của hầm biogas
- Tiết kiệm năng lượng: Hầm biogas sử dụng chất thải hữu cơ để sản xuất khí sinh học, giúp tiết kiệm năng lượng và giảm sự phụ thuộc vào nguồn năng lượng từ hóa thạch.- Giảm khí thải: Quá trình sản xuất khí sinh học trong hầm biogas giúp giảm lượng khí thải và góp phần vào việc bảo vệ môi trường.
- Tái sử dụng chất thải: Hầm biogas cho phép tái sử dụng chất thải hữu cơ từ các nguồn khác nhau như phân gia súc, rác thải hữu cơ, tạo ra sự hiệu quả trong việc xử lý và tiêu thụ các loại chất thải này.
- Lợi ích kinh tế: Hầm biogas có thể mang lại lợi nhuận từ việc sản xuất và tiêu thụ khí sinh học. Ngoài ra, người sử dụng còn có thể tiết kiệm chi phí năng lượng và giảm chi phí xử lý chất thải.
b) Nhược điểm của hầm biogas
- Chi phí đầu tư ban đầu: Xây dựng và thiết kế hầm biogas có thể đòi hỏi chi phí đầu tư ban đầu lớn, đặc biệt khi sử dụng công nghệ tiên tiến và vật liệu xây dựng chất lượng cao.
- Yêu cầu kiến thức kỹ thuật: Việc xây dựng và vận hành hầm biogas đòi hỏi kiến thức kỹ thuật chuyên môn, cần có sự hiểu biết về quy trình hoạt động và các yếu tố liên quan.
- Quản lý và bảo trì: Hầm biogas cần được quản lý và bảo trì đúng cách để đảm bảo hoạt động ổn định. Việc này có thể đòi hỏi chi phí và công sức không nhỏ.
V. Tối ưu hóa chi phí xây dựng hầm biogas
Phân biệt công thức tính dung tích bể biogas trang trại đóng kín.
Trong đó:
V: thể tích hầm biogas (lít)
a: hệ số. Nếu sử dụng phân bò thì a = 2; sử dụng phân lợn thì a = 3
p: số lượng phân tươi của 1 con gia súc thải ra trong 1 ngày (kg)
n: số lượng con gia súc của gia đình
t: thời gian lưu trữ phân trong bể. Nên lấy t =60 (ngày)
Ví dụ: Hộ gia đình nuôi 5 con lợn, trung bình mỗi con một ngày thải ra 2 kg phân tươi thì công thức tính thể tích bể biogas như sau
(a = 2, p = 2, n = 5, t =60)
V = 2 x 2 x 5 x 60 =1200 (lit) = 1,2 m3
Bể biogas cải tiến có cấu trúc dạng hình tròn mái vòm (gần như hình cầu)
Do vậy, áp dụng công thức dưới đây để tính ra đường kính bể như sau
Trong đó:
D: đường kính bể biogas (m)
V: thể tích bể biogas (m3)
Π: 3,14
Ví dụ với bể biogas có thể tích 1,2 mét khối như trên, áp dụng công thức tính đường kính bể sẽ đạt D = 1,32 m
Để tối ưu hóa chi phí xây dựng hầm biogas, bạn có thể xem xét các biện pháp sau:
a) Lựa chọn vật liệu xây dựng
Chọn vật liệu xây dựng phù hợp và giá cả phải chăng là một yếu tố quan trọng. Sử dụng các vật liệu như bê tông, thép, nhựa composite có thể giúp tiết kiệm chi phí mà vẫn đảm bảo tính bền và hiệu quả của hầm biogas.
b) Xem xét công nghệ và thiết bị
Lựa chọn công nghệ và thiết bị phù hợp, có hiệu suất cao và chi phí hợp lý là một cách để tối ưu hóa chi phí. Nghiên cứu và so sánh các công nghệ, thiết bị từ các nhà cung cấp khác nhau để tìm ra giải pháp tốt nhất cho nhu cầu của bạn.
c) Tối đa hóa sử dụng chất thải
Tận dụng và sử dụng chất thải có sẵn từ các nguồn gần kề như trang trại, nhà hàng hoặc nhà máy chế biến thực phẩm là một cách tiết kiệm chi phí nhập khẩu hoặc mua chất liệu. Điều này cũng giúp giảm chi phí vận chuyển chất thải.
VI. Lợi ích kinh tế từ hầm biogas
Hầm biogas mang lại nhiều lợi ích kinh tế, bao gồm:
- Tiết kiệm năng lượng: Hầm biogas sản xuất khí sinh học có thể được sử dụng làm nguồn năng lượng thay thế cho khí đốt tự nhiên, than hoặc dầu diesel. Điều này giúp giảm chi phí năng lượng và tiết kiệm tiền điện, đặc biệt là trong các vùng có giá năng lượng cao.
- Thu nhập từ bán khí sinh học: Nếu có quy mô sản xuất đủ lớn, bạn có thể bán khí sinh học sản xuất từ hầm biogas cho các công ty, nhà máy hoặc cộng đồng xung quanh. Điều này mang lại một nguồn thu nhập mới và tăng tính kinh tế của dự án.
- Giảm chi phí xử lý chất thải: Hầm biogas giúp xử lý chất thải hữu cơ một cách hiệu quả, giảm chi phí liên quan đến việc vận chuyển và xử lý chất thải trong các phương pháp truyền thống.
- Tạo ra sản phẩm phụ: Quá trình sản xuất khí sinh học trong hầm biogas còn tạo ra sản phẩm phụ như phân bón hữu cơ giàu dinh dưỡng. Điều này có thể được sử dụng cho việc nông nghiệp, làm đất hoặc bán để kiếm thêm thu nhập.
Tuy nhiên, để tận dụng tối đa lợi ích kinh tế từ hầm biogas, cần xem xét đầu tư ban đầu, chi phí vận hành và quản lý hiệu quả của dự án. Cũng cần xem xét các yếu tố như giá khí sinh học trên thị trường, chính sách hỗ trợ và điều kiện kinh doanh trong khu vực cụ thể.
